ADET DÜZENSİZİKLERİ (MENSTRUAL DÜZENSİZLİKLER)- AMENORE

 

ADET DÜZENSİZİKLERİ (MENSTRUAL DÜZENSİZLİKLER):

Adet düzensizlikleri (Menstrual Düzensizlik) vücudunuzda sizin için sorun teşkil etmeyen fiziksel değişimler ile ortaya çıkabileceği gibi önemli hastalıkların bir belirtisi de olabilir. 

Siklus bozukluklarında (anomali) en çok adetin başlangıç yıllarında, dogum, düşükten sonra ve menopoz öncesinde rastlanır.

Adet düzensizlikler (Menstrual düzensizlik) adet kanamasının;

-Sıklığı

-Miktarı ve

-Süresindeki değişikliklere göre isim alınır.

AMENORE:

Amenore adetin (Menstruasyon) olmaması anlamına gelir. Amenore bir bulgudur(semptom). Fizyolojik (hamilelik ve emzirme (laktasyon) kaynaklı (orjinli) olduğu gibi patalojik olabilir.
Amenore birincil (primer) ve ikincil (sekonder) olarak ikiye ayrılır.
17 yaşında adetin hiç başlamasına primer amenore, adet başladıktan sonra ortadan kalkarsa yada 3-4 ay veya daha fazla olmamasına sekonder amenore denir.

PRİMER AMENORE:

Puberte dönemine girildikten sonra hipotalamus-yumurtalık(over)-alt genital organları belli bir olgunluğa ve normal fonksiyon gösterdiğinin göstergesidir. İlk adet (Menarş) yaşı ortalama 12-13 yaşlarındadır. Eğer genç kızda sekonder seks karekterleri normal gelişmiş ve boy uzaması normal ise adet (menstruasyon) 18 yaşa kadar beklenebilir. Sekonder sex karakterleri yoksa 14 yaşından itibaren takibi gerekir.

PRİMER AMENORE NEDENLERİ:

Fizyolojik Fonksiyon Bozukluğuna Bağlı Primer Amenore:

Hipotolamus İşlev Bozukluğu (Disfonksiyonu); hipotolamus işlev bozukluğuna neden olan patolojiler eğer puberte sırasında gelişmiş ise GnRH (Gonadotropin-Releasing Hormon) salgılaması durur dolayısıyla  FSH (Folükül Stimüle eden Hormon)ve LH (Luteinleştirici hormon) baskılanır.
 
Hipofiz (Pitüiter) işlev bozukluğu(Disfonksiyon); Hipofiz adenomlar fazla miktarda prolaktin salgılayarak Gonodotrop hormonların salgılanmasını baskılar.

Yumurtalıklarda Yetmezlik(Overial Yetmezlik); Gonodotrop hormonların simülasyonu yumurtalık (Over) hormonlarının cevap vermemesidir. Foliküllerde fonksiyon kaybı meydana gelir. 

Anatomik Gelişme Bozukluğuna Bağlı Primer Amenore:

Müllerien Disgenezis; sekonder seks karekterleri ve yumurtalıklar (overler) normaldir. Yumurtlama (Ovulasyon) mevcuttur. Yumurtlama döngüsü (Ovariyal siklus) mevcuttur. Ancak uterus olmadığı için adet (Menstruasyon) gerçekleşmez veya vajina olmadığı ya da kızlık zarı (hymen) kapalı olduğu için menstrual kan dışarı akmaz.

Vajinal Agenezis; normal bir uterus ve servinsin mevcut olduğu ancak vajinal açıklığın olmadığı bir durumdur.

Kromozomal/Genetik Bozukluklara Bağlı Primer Amenore:

-Gerçek çift cinsiyetlilik

-Yalancı çift cinsiyetçilik

-Polistik over ve bazı tümörlerdir.

Sekonder Amenore:

Fizyolojik Sekonder Amenore; dogurganlık (fertil) çağdaki bir kadının en büyük nedenleri hamilelik ve laktasyondur.

Patolojik Sekonder Amenore; doğurganlık (fertil) çağında hamilelik ve laktasyonun dışında ortaya çıkan amenorelerdir.

PATOLOJİK SEKONDER AMENORE NEDENLERİ;

-Aşırı stres

-Vücut yağ dokusu kitlesinde dengesizlik

-Aşırı egzersiz

-Polikistik over

-Simmond's sendromu

-Oral kontraseptifler

-Trankilizan, antihipertansifler gibi bazı ilaçlar

-Sistemik hastalıklar (anemi, tbc, diabet, hiper, hipotiroidizm).

-Merak ettiğiniz tüm konuları yazdığım bu makalemin altına yada diğer makalelerimin altına yorum yaparak sorabilirsiniz. Bir sonraki makalemde yer vermeye çalışacağım yada yer vermeye çalışacağım ama mutlaka yanıt vereceğim...
Okuduğunuz için teşekkür ederim...
                                     Dijital Ebe...